آنچه مسلم است امروز ایران در شرایط تحریم جهانی قرار گرفته است . منشاء تحریم شورای امنیت با محوریت آمریکا و همین طور اروپاست. مستقل از این که چرا تحریم برقرار شده ، چه عواملی در آن مؤثر بوده ، چگونه می توانیم از این رخ داد جلوگیری کنیم؟ آیا اقدامات لازم انجام داده ایم یا نه ؟ سهم دشمنان در این زمینه و سهم خودمان چقدر بوده ؟ که هریک سئولات به جا و درستی است و در جای خودش باید طرح شود و بدان پرداخت، این یادداشت برای پاسخ به این سوالات نیست.
آنچه به آن می پردازیم، این است که در این شرایط که هم در حوزه صادرات و واردات دچار محدودیت شدید شده ایم و هم مبادلات بانکی و مالی ما به شدت متأثر از سیاست ها و برنامه های تحریم است، چه ملاحظاتی را در اداره امور کشور به ویژه در مدیریت اقتصادی کشور باید مورد توجه و رعایت قرار دهیم تا آسیب پذیری ها به حداقل ممکن کاهش یابد:
1-
منطقی ترین رفتار برای یک خانواده در شرایط تهدید و نگرانی این است که دعواهای داخلی را کنار بگذارند. دلخوریهای قبلی را فراموش کنند و همه به هم کمک کنند تا مشکلی که برایشان پیش آمده، به خوبی مدیریت و کنترل شود. به نظر میرسد یکی از ابزارها و اقداماتی که موجب یأس و ناامیدی دشمنان و مقابله کنندگان با ایران خواهد شد، رسیدن جامعه به وحدت است. وحدت همه گروه ها، جناح ها، جریان ها و شخصیت هایی که نظام و قانون اساسی را قبول دارند و دلشان برای اسلام و ایران و آینده کشور می تپد و دل نگران این شرایط هستند. باید بپذیریم که اتفاقات و مسائلی که در دو ، سه سال گذشته و بعد از انتخابات 88 رخ داده، آثار سوء و هزینه های فراوان و سنگینی برای نظام و کشور به همراه داشته است. حذف و برخورد با نیروهای منتقد، امنیتی شدن شرایط کشور، مهاجرت نخبگان و نیروهای مؤثر اقتصادی، صنعتی و مدیریتی، افت سرمایه گذاری و تولید، رکود فضای نقد و انتقاد، رشد فساد و سوء استفاده های کلان مالی و بانکی، رشد ناکارآمدی ها در مدیریت و افزایش بی رویه قیمت ها، بخشی از آثار این دوران و روشهای نادرست اعمال شده با نیروهای منتقد و معترض و بی محلی شدید به کسانی که سالها در مسند مدیریت و اداره امور کشور بوده اند و سلامت و شایستگی خود را نشان داده اند، می باشد.
البته بخشی از شرایط اقتصادی ناشی از بی توجهی به اجرای برنامه های چهارم و پنجم یا اجرای اصولی قانون هدفمند شدن یارانه ها و ضعف و ناکارآمدی در تصمیم گیریهای اصولی و مدیریت صحیح می باشد. اتفاقاتی که در دو سه هفته گذشته در بازار ارز و سکه رخ داد و پیام اصلی آن افت ارزش پول ملی به یک سوم آن می باشد، علاوه بر مسائل فوق، متأثر از شرایط تحریم و محدودیت های بین المللی است که خود نگرانی های گسترده ای را به همراه داشته است. حال وظیفه مؤثرین و بزرگترها این است که شیوه بزرگتری و بزرگواری پیش گیرند و برای حفظ منافعی بزرگتر و ارزشمندتر، برای حفظ نظام و کشوری که ثمره خون صدها هزار شهید و اسارت و جانبازی و مبارزه و ایثار جمع وسیعی از جوانان این مرز و بوم و خانواده های آنان است، باید از دلخوری ها، سوءتفاهمات و البته پاره ای از رفتارهای نادرست، خشونت ها، ظلم ها،توهین ها و اتهامات ناصواب که البته با کم و زیاد، از جانب جناح ها و جریانهای مختلف هم بروز کرده است، درگذشت و آنها را ولو به طور موقت به وادی فراموشی سپرد و با روی باز و بدون توجه به ذهنیت ها و سوء تفاهمات و آزردگی های قبلی، همه بزرگوارانه دست همکاری و رفاقت و همبستگی به یکدیگر بدهند و در رفع و دفع نارسانی ها و نادرستی ها مشارکت و همکاری متعهدانه و صمیمانه بنمایند.
بدیهی است باید توجه داشت برای رسیدن به این تفاهم بزرگ، آنان که مؤثرترند و صاحب اختیار و موقعیت و نقش بالاتر و تأثیر گذارتری هستند، مسئول ترند و با اتکال به خداوند متعال و با زیر پا گذاشتن خودخواهی ها و هوای نفس ها و وساوس شیطانی در برداشتن گام های اول صادقانه پیش قدم شوند و بدانند و توجه نمایند که جامعه و تاریخ و آیندگان از آنان چنین انتظاری دارند. اصولاً انسانهای بزرگ در چنین گذرگاه ها و موقعیت های حساس و دشوار شناخته می شوند. به یاد بیاوریم که یکی از برجسته ترین قطعات تاریخی، برخوردهای امام علی (ع) با دشمنان مسلم خود چون عمروبن عبدود و ابن ملجم یا برخورد پیامبر اکرم (ص) با ابوسفیان و کفار قریش یا همکاری و گذشت بزرگ علی در مقابل آنانی که قبولشان نداشت می باشد. با تحمل و حلم مثال زدنی امام حسن (ع) در مقابل اهانت ها و اتهامهای ناروا از این نوع است.
(*آنچه در بند 1 آمده، زیربنای اقدامات بعدی است و شاه بیت همه اقدامات دیگر است؛ اما پس از آن باز نکاتی هست که باید مورد توجه و رعایت قرارگیرند:)
2- تهیه برنامه ویژه عبور از بحران در حوزه مدیریت بازار ارز و اتخاذ سیاست های پولی و مالی اثربخش ، مدیریت منابع ریالی و اولویت بندی مصارف و زمینه های تخصیص ها، به مایحتاج عمومی، نیازهای ضروری . . . و جلوگیری از رشد بی رویه تورم و افزایش غیر اصولی قیمت ها. با تشکیل ستاد اقتصادی ویژه و کارآمد و انتخاب تیم صاحبنظر و مجرب از نیروهایی که به کمک دولت می پیوندند.
3- برنامه ریزی برای پیشگیری از رکود در فعالیت های اقتصادی و تولیدی، حفظ اشتغال، مدیریت صحیح و اصولی واحدهای تولیدی موجود و کمک به حل مشکلات واحدهای بحران زده و دچار مشکل.
4- دعوت از مردم توسط جناح ها و جریان های مختلف و شخصیت های موثر مذهبی، علمی و دانشگاهی برای همراهی با دولت. مدیریت مصرف و جلوگیری از هدر رفتن منابع. در این رابطه صداوسیما با تجدید نظر در رویه های قبلی و اتخاذ راهکارهای فرهنگی، اجتماعی و هنری و با دعوت از همه گرایش ها و سلایق فرهنگی و هنری و تولید برنامه های مناسب نقش به سزایی بر عهده خواهد داشت.
5- ایجاد فضای نقد و گفتگوی سالم در محیط های علمی، دانشگاهی ، مطبوعات و رسانه. رسانه ملی با افزایش ضریب تحمل و بالابردن سعه صدر نظام برای تقویت دیدگاه ها و رویه ها و حرکت به سمت آزادی های اثربخش و گرایش جامعه به سمت وحدت پایدار
6- بازنگری و بازسازی دستگاه سیاست خارجی با رویکرد تنش زدایی در روابط بین الملل، توسعه تعاملات با کشورهای گوناگون و حضور موثر در مجامع وسازمان های بین المللی موثر با استفاده از دیپلماسی و دیپلمات های توانمند، متعهد و مجرب همراه با اصلاح ادبیات و استفاده از گفتمان مثبت و سازنده.
7- ملزم ساختن دولت به حذف نیروهای ضعیف و ناکارآمد در حوزه های مدیریتی و جذب نیروهای توانمند که تا به حال در انزوا قرار گرفته بودند با استفاده از فضای تفاهم آمیز فراهم شده.
8- فراهم ساختن شرایط مطلوب، مستعد و همه جانبه برای برگزاری یک انتخابات با شکوه، آزاد و عادلانه با تامین شرایط و مقدمات لازم برای شرکت همه جریان های سیاسی معتقد و وفادار به نظام و قانون اساسی با پرهیز از روش های ناصواب و مخرب گذشته و با استفاده از روش های آمیخته با رفق و مدارا و محبت
همه ی دلسوزان انقلاب ، نظام و اسلام بر این باورند که توجه و پیاده سازی چنین راهبردهایی ( البته پس از نقد و اصلاحات لازم) شرایط کشور را به سمت بهبود و رونق متحول خواهد ساخت و البته زمینه برخورداری از الطاف و عنایات واسعه خداوندی هرچه بیشتر و بهتر فراهم می گردد. امید که بزرگان و موثران قدم بردارند.